ئەتىراپىمىزدىكى جانلىقلارنى تەكشۈرۈش 调查我们身边的生物

观察与思考： كۈزۈتۈش ۋە مولاھىزە جانلىقلارنىڭ ئورتاق ئالاھىدىلكى قايسىلار؟ بىر ئورگانىزىمنىڭ جانلىق ياكى ئەماسلىكىگە قانداق ھۆكۈم قىلىمىز؟ 1.生物有那些共同特征？ 2.怎样判断一个物体是否具有生命？

一，生物的生活需要营养物质 植物（plant）从外界吸收水、无机盐和二氧化碳，通过光合作用制造出自身所需要的物质，如葡萄糖、淀粉等，这些物质是生物体所特有的，因而叫做有机物(organiccompound)。

1.جانلىقنىڭ ھاياتلىق پائالىيىتى ئوزۇقلۇق ماددىغا ئىھتىياجلىق ئۆسۈملۈكلەر سىرىتقى موھىتتىن كاربونⅣ)) ئوكسىد،ئانئورگانىك تۇز،سۇ قاتارلىقلارنى سۈمۈرۈپ،فوتوسېنتىز رولى ئارقىلىق ئوز تىنىنى قۇرغۇرچى ماددىلارغا(مەسلەن:گېلكوزا، كىراخمال) ئايلاندۇرىدۇ. بۇ ماددىلار ئورگانىك ماددا دىيىلىدۇ.

一，生物的生活需要营养物质 动物（anima1）不能自己制造有机物。它们以植物或别的动物为食，从中获得营养物质。猎豹常常把自己获的食物“藏放”在树上，以免被别的食肉动物所食。

1.جانلىقنىڭ ھاياتلىق پائالىيىتى ئوزۇقلۇق ماددىغا ئىھتىياجلىق ھايۋانلار ئۆزى ئورگانىك مادىدىلارنى ياسىيالمايدۇ،ئەمما ئۆسۈملۈك ۋە ھايۋاناتلارنى ئوزۇقلۇق قىلىش ئارقىلىق ئورگانىك مادىدىلارغا ئېرىشىدۇ. قاپلان ئولجىنى باشقىلارنىڭ يەپ كتىشىدىن قورقۇپ دەرەخكە ئېسىو قويىدۇ.

绝大多数生物需要吸入氧气，呼出二氧化碳。 2.جانلىق نەپەسلىنىدۇ 二，生物能进行呼吸 كۆپ قىسىم جانلىق ئوكسىگىننى سۈمۈرۈپ كاربونⅣ)) ئوكسىدنى تەن سىرتىغا چىقىرىدۇ. 绝大多数生物需要吸入氧气，呼出二氧化碳。

三，生物能排出体内产生的废物    生物在生活过程中，身体内会不断产生多种废物，并且能将废物排出体外。动物和人通过多种方式排出体内废物。例如，人可以通过出汗、呼出气体和排尿将废物排出体外。

3.جانلىقلار تەن سرتىغا بەدىنىدىكى كېرەكسىز ماددىلارنى چىقىرىپ تاشلايدۇ جانلىقلار ياشاش جەريانىدا كېرەكسىز ماددىلارئۈزلۈكسىز تۈردە ھاسىل بولۇپ تۇرىدۇ،ۋە ئۇلارنى ۋاقتىدا تەن سىرتىغا چىقىرىپ تۇرىدۇ.ئادەم ۋە ھايۋانلار خىلمى-خىل يوللار ئارقىلىق بۇ كېرەكسىز ماددىلارنى تەن سىرتىغا چىقىرىپ تۇرىدۇ. مەسلەن: تەر سۇيۇقلۇقى، سۈيدۈك،نەپەسلىنىش قاتارلىقلار.

ئۆسۈملۈكلەرمۇ ئوخشاشلا كېرەكسىز ماددىلارنى ئاجىرىتىپ تۇرىدۇ ئۆسۈملۈكلەرمۇ ئوخشاشلا كېرەكسىز ماددىلارنى ئاجىرىتىپ تۇرىدۇ.چۈشىۋاتقان يوپۇرماقمۇ بىر قىسىم كېرەكسىز ماددىنى ئېلىپ كىتىدۇ. 植物也产生废物。落叶能带走一部分废物。

四，生物能对外界的刺激作出反应 狮发现猎物后迅速追击；斑马发现敌害后迅速奔逃。这些都说明生物能够对来自环境中的各种刺激作出一定的反应。

4.جانلىقلاردىكى ئنكاسچانلىق شىر ئولجىنى بايقاپ چاڭگال سلغىچە تاغىل ئاتمۇ بوش كەلمەي قېچىپ كىتىدۇ.مانا بۇ جانلىقلارنىڭ سىرتقى موھىتىنىڭ غىدىقلىشىغا قايتۇرغان ئنكاسىنىڭ نەتىجىسىدۇر.

四，生物能对外界的刺激作出反应 4.جانلىقلاردىكى ئنكاسچانلىق 有些植物如含羞草，它受到碰触时，展开的叶片会合拢。 ئۇياتچانئوت يات ماددىلارغا ئۇچىراشقاندا يوپۇرمىقى تۈگۈلۈپ قالىدۇ.

五，生物能生长和繁殖 生物体能够由小长大。蘑菇属于真菌（fungus），它能从小长大。 当生物体长到一定的时候，就开始繁殖下一代。许多植物产生种子（seed），种子萌发成幼苗。幼苗能不断长大。

5.جانىلق كۆپيش ۋە ئۆسۈش ئالاھىدىلىكىگە ئىگە جانلىق كىچىكلىكتىن چوڭىيدۇ،موگو بىر خىل زەمبۇرۇغ. جانلىق ئۆسۇپ مەلۇم بىر باسقۇچقا كەلگەندە ئەۋلاد قالدۇرىدۇ. نۇرغۇنلىغان ئۆسۈملۈكلەرنىڭ ئۇرۇغى بار بولۇپ، ئۇرۇق بىخلىنىپ مايسىغا، مايسا چوڭىيىپ يىتىلگەن بىر تۈپ ئۆسۈملۈككە ئايلىنىدۇ.

5.جانىلق كۆپيش ۋە ئۆسۈش ئالاھىدىلىكىگە ئىگە 五，生物能生长和繁殖 ھايۋانلارنىڭ كۆپيىش ئۇسۇلى كۆپ خىل.مەسلەن: قۇشلار تۇخۇم تۇغۇپ كۆپيىدۇ دىگەندەك. 动物的繁殖方式多种多样。例如，鸟类产卵繁殖下一代，虎、狼等动物通过产仔繁殖下一代。

جانلىقلاردىكى ئالاھىدىلىك 生物的特征

جانلىقلارنىڭ ئورتاق ئالاھىدىلىكى 生物的共同特征： 1.جانلىقنىڭ ھاياتلىق پائالىيىتى ئوزۇقلۇق ماددىغا ئىھتىياجلىق 一，生物的生活需要营养物质 二，生物能进行呼吸 2.جانلىق نەپەسلىنىدۇ 3.جانلىقلار تەن سرتىغا بەدىنىدىكى كېرەكسىز ماددىلارنى چىقىرىپ تاشلايدۇ 三，生物能排出体内产生的废物 四，生物能对外界的刺激作出反应 4.جانلىقلار ئنكاسچانلىققا ئىگە 5.جانىلق كۆپيش ۋە ئۆسۈش ئالاھىدىلىكىگە ئىگە 五，生物能生长和繁殖 六，除病毒以外，生物都是由细胞构成的 6.ۋىروستىن باشقا ھەممە جانىلىق ھۈجەيرىدىن تۈزۈلگەن

مارجان جانلىقمۇ؟ 珊瑚是生物么

练 习 虽然机器人能像人一样会弹钢琴，但机器人不具有营养、呼吸、排泄等生物的特征，所以它不是生物。 练 习 虽然机器人能像人一样会弹钢琴，但机器人不具有营养、呼吸、排泄等生物的特征，所以它不是生物。   尽管钟乳石也可以长高长大，但它不具有营养、呼吸、排泄等生物的特征，所以它不是生物。

مەشىق ماشىنا ئادەم ئنسانلارغا ئوخشاش پىئانىنو چالالايدۇ،بىراق ئۇ جانلىقلارنىڭ باشقا ئالاھىدىلىكلىرىنى ھازىرلىمىغان شۇڭا ئۇنى جانلىق دىگىلى بولمايدۇ. سىتالاكتىت گەرچە ئۆسەلىسىمۇ بىراق ئۇنىڭ جانلىقتا بولۇشقا تېگىشلىك ئالاھىدىلىك يوق، ئۇمۇ جانلىق ئەمەس.

练 习 مەشىق （2）珊瑚虫一般生长在温暖的浅水区，这是为什么？ （1）珊瑚是生物吗？请说明理由。 练 习 مەشىق مارجان جانلىقمۇ؟سەۋەبىنى چۈشەندۈرۈڭ مارجان ئادەتتە ئللىق ۋە تىيىز سىدا ياشايدۇ،بۇ نېمە ئۈچۈن؟     （1）珊瑚是生物吗？请说明理由。 （2）珊瑚虫一般生长在温暖的浅水区，这是为什么？

پايدىلىنىش جاۋاپلىرى 1.مارجان جانلىق ئەمەس،مارجان قۇرۇت جانلىقتۇر. 2.تىيىز سۇدا قۇياش نۇرى مول،تىمپىراتىرا موۋاپىق،بۇلارنىڭ ھەممىسى مارجاننىڭ ياشىشىغا ئنتايىن باپ كىلىدۇ.

练习题答案 （1）珊瑚不是生物，是珊瑚虫分泌的外壳堆积在一起慢慢形成的。珊瑚虫才是生物。   （1）珊瑚不是生物，是珊瑚虫分泌的外壳堆积在一起慢慢形成的。珊瑚虫才是生物。     （2）浅水区可获得较多的阳光，有适宜的温度，这些有利于藻类的生长，从而为珊瑚虫提供更多的氧气。因此，珊瑚虫一般生长在温暖的浅水区。